La scarpetta

Terug in Toscane

“Kijk, zo papa.” Triomfantelijk veegt Libero een stuk brood door de tomatensaus. Hij zit op zijn knieën op de bank van de kleine trattoria zodat hij beter bij zijn bord kan.
Het is onze eerste vrije zondag sinds we na 13 jaar Brussel naar Florence verhuisd zijn. We hebben ons een paar kilometer buiten de stadsgrenzen gewaagd om Settignano te verkennen. Giovanni Boccaccio vond het lieflijke dorpje in de 14de eeuw al een aantrekkelijke retraite, in de loop van de eeuwen gevolgd door menig beroemdheid. Zoals de Amerikaanse schrijver Mark Twain die zeer te spreken was over het prachtige uitzicht over Florence.

Libero is apentrots op zijn nieuwe trucje en kauwt tevreden op zijn nu soppige broodje. “Op school geleerd”, zegt hij er met volle mond en heftig knikkend bij. Pas één week scuola materna, de kleuterklas, en hij heeft een nationale traditie al in de vingers.

Ik denk terug aan mijn eerste scarpetta. Dat moet bij de start van het millennium geweest zijn, toen ik 80 kilometer zuidelijker in Siena een Italiaanse taalcursus volgde. “Fare la scarpetta, het schoentje doen?” fronste ik toen, met een vertwijfelde blik, terwijl een Italiaanse vriend de hier universele scheppende beweging voordeed. Mijn zoon is drie en vindt het de normaalste zaak van de wereld. Dat zullen de genen van zijn Italiaanse moeder zijn.

Je bord met una scarpetta schoonvegen is een compliment voor de chef en een ultiem genot voor de beheerser van de techniek. Nog even proeven van al die heerlijke smaken die achterblijven nadat de pennette of tortiglioni het bord verlaten hebben. De uitdrukking fare la scarpetta heeft waarschijnlijk iets te maken met de gelijkenis van de bijhorende beweging met het aantrekken van een schoen.

Het is niet verwonderlijk dat Libero op school meteen iets culinairs heeft opgestoken. Bij zijn grootouders gaat het tijdens de lunch al over het menu voor het avondeten. Nonno zou zelfs over de perfect gesneden prosciutto crudo een handboek kunnen schrijven.

Het is januari, maar de zonnestralen die door de glazen deur binnenvallen dwingen me om mijn trui uit te doen. Ik verplaats ook de kinderwagen waar kleine Gloria in ligt te slapen. Mijn vrouw Donatella haalt intussen een Nederlands kaartspel tevoorschijn om een ongeduldige Libero nog even koest te houden. Als je het antwoord op een vraag weet dan mag je de kaart houden. Mijn zoontje heeft binnen de kortste keren een stevig stapeltje voor zijn neus liggen. Het zijn allemaal vragen rond het thema eten, ik had het kunnen weten.