Demolizione o confisca!

Het zal je maar gebeuren: begin zeventig, al geruime tijd met pensioen, geen huis meer in Nederland en al bijna tien jaar gelukkig eigenaar van een nieuwbouwappartement in Italië. En dan krijg je opeens een officiële mededeling van de gemeente dat een gedeelte van het appartemensgebouw illegaal is gebouwd en dat dit binnen negentig dagen moet worden gesaneerd, of – als die sanering niet mogelijk is – het gebouw binnen diezelfde termijn moet worden afge­broken en onteigend zal worden als dit niet tijdig gebeurt.
Hoe zit dat, Joost, jij hebt de aankoop destijds begeleid en toen is toch door een derde gecontroleerd en bevestigd dat het gebouw in orde was en ook dat de gemeente een bewoonbaarheidscertificaat had afgegeven? Hoe kan de gemeente dan toch zo’n brief sturen? De ontwikkelaar had destijds een vergunning gevraagd en gekregen voor de bouw van een appartementengebouw van vier woonverdiepingen en een souterrain. De gemeente had in de vergunning bepaald dat het souterrain een kelderbestemming had en aan de dalzijde niet meer dan 80 centimeter boven het maaiveld mocht uitsteken en geen openingen naar buiten mocht hebben. Bij controle na de oplevering bleek de bouwer zich keurig aan de voorschriften te hebben gehouden en heeft de gemeente het bewoonbaarheidscertificaat afgegeven.
De appartementen werden vervolgens snel verkocht, waarbij de kopers ook mede-eigenaar werden van de gemeenschappelijke tuin. De ontwikkelaar zelf bleef de eigenaar van het souterrain, dat hij als archiefruimte wilde gaan gebruiken. Enige tijd nadat alle appartementen waren verkocht stelde de ontwikkelaar voor om een zwembad in de gemeenschappelijke tuin aan te leggen, waarvan het ontwerp al door de gemeente was goedgekeurd. De kosten van het zwembad zouden voor rekening van de appartementseigenaren zijn en de kosten van de tuinaanleg en bouw van een tuinhuis bij het zwembad voor de ontwikkelaar. Goed plan.
Het zwembad werd conform de voorschriften aangelegd en door de gemeente gecontroleerd en in orde bevonden. Zodra dat was gebeurd liet de ontwikkelaar het tuinhuis bouwen en de tuin op orde brengen. Hij ging daarbij nogal drastisch te werk, waarbij de grond bij het souterrain tot op de hoogte van de fundering werd afgegraven. Daardoor kwam de muur van het souterrain volledig vrij te liggen en ontstond er ruimte om in de muur openingen te maken met een rechtstreekse en gelijkvloerse uitgang naar de tuin. Die openingen werden vervolgens ook gemaakt en waren net als de rest van het werk aan de tuin mooi en tot tevredenheid van de appartementseigenaren uitgevoerd. Kort nadat dit alles was opgeleverd meldde de ontwikkelaar dat hij had besloten enkele ruimten van het souterrain te verkopen. Het was eigenlijk zijn bedoeling drie ruimten te verkopen maar die derde ging niet door omdat de desbetreffende kandidaat wist dat het souterrain zonder vergunning was verbouwd. Hij wilde daarom veel minder betalen dan de ontwikkelaar vroeg. Het afwijzen van dat bod is de ontwikkelaar duur komen te staan.
De afgewezen koper bleek een rancuneus iemand te zijn die uit teleurstelling bij de gemeente is gaan melden dat het souterrain zonder vergunning was verbouwd. Toen de gemeente dit vaststelde, en ook dat zij voor de uitgevoerde werkzaamheden geen vergunning zou hebben kunnen geven als die was gevraagd en ook geen saneringsvergunning zou kunnen geven als deze alsnog gevraagd zou worden, had zij geen andere mogelijkheid dan te bevelen het souterrain binnen 90 dagen in de oorspronkelijke staat terug te brengen of het gebouw anders te slopen (demolire), met de aanzegging dat het gehele gebouw bij gebreke daarvan ontnomen/geconfisqueerd zal worden en de eigendom dan op de gemeente overgaat. Tegen het bevel is beroep ingesteld en ik zal in een volgende column melden hoe dat is afgelopen. •